Bir zamanlar yasaklıydı: Bugün efsane olan filmlerin başına neler geldi?
Bugün sinema tarihine damga vurmuş birçok film, ilk çıktığında sansürle, yasaklarla ve büyük tartışmalarla karşı karşıya kaldı. Peki, hangi filmler yasaklandı ve yıllar içinde nasıl efsaneye dönüştü?
Sinema tarihi boyunca birçok film, içerdiği politik mesajlar, şiddet sahneleri veya dönemin ahlaki anlayışına aykırı olduğu düşünülen unsurlar nedeniyle yasaklandı. Ancak zaman içinde bu yasaklar kalktı ve filmler kültleşerek sinema tarihine adını altın harflerle yazdırdı. İşte bir zamanlar yasaklanan, bugün ise efsane olarak anılan o filmler:
Bir başyapıt: “A Clockwork Orange” (Otomatik Portakal) – 1971
Stanley Kubrick’in yönettiği ve distopik bir gelecekte geçen A Clockwork Orange, şiddet sahneleri nedeniyle İngiltere'de gösterime girdikten kısa süre sonra yasaklandı. Kubrick, gelen tehditler nedeniyle filmi bizzat yayından çektirdi. Film, 1999 yılında yönetmenin ölümünden sonra tekrar gösterime girdi ve sinema tarihinin en çarpıcı yapımlarından biri olarak kabul edildi.
Gerçekçi savaş sahneleriyle tartışma yaratan: “The Texas Chainsaw Massacre” (Teksas Katliamı) – 1974
Tobe Hooper’ın efsanevi korku filmi Teksas Katliamı, içerdiği aşırı şiddet sahneleri nedeniyle birçok ülkede yasaklandı. İngiltere, Almanya, Fransa ve Avustralya’da sansürlenen film, yıllar sonra kült bir korku klasiği olarak anılmaya başlandı. Bugün korku türünün mihenk taşlarından biri olarak kabul ediliyor.
“The Exorcist” (Şeytan) – 1973: İlk gösteriminde sinema salonlarından kaçanlar oldu
William Friedkin’in yönettiği The Exorcist, vizyona girdiği dönemde o kadar korkutucu bulundu ki, bazı izleyiciler sinema salonlarında bayıldı. Film, özellikle dini içerikleri ve korkutucu sahneleri nedeniyle İngiltere’de bazı şehirlerde yasaklandı. Ancak zamanla korku sinemasının en büyük klasiklerinden biri haline geldi.
“The Last Tango in Paris” (Paris’te Son Tango) – 1972: Skandal sahneleriyle gündeme oturdu
Marlon Brando ve Maria Schneider’ın başrollerini paylaştığı The Last Tango in Paris, cüretkâr sahneleri nedeniyle İtalya’da yasaklandı ve yönetmeni Bernardo Bertolucci, beş yıl boyunca film yapma yasağı aldı. Film, yıllar içinde sanat sinemasının en etkileyici yapımlarından biri olarak kabul edildi.
“Psycho” (Sapık) – 1960: Hitchcock’un filmi neden tartışma yarattı?
Alfred Hitchcock’un başyapıtı Psycho, içerdiği şiddet unsurları ve çığır açan banyo sahnesi nedeniyle İngiltere’de ve bazı ülkelerde yasaklandı. Ancak film, bugün gerilim sinemasının en büyük örneklerinden biri olarak kabul ediliyor.
“Fight Club” (Dövüş Kulübü) – 1999: Kapitalizm eleştirisi fazla mı cesurdu?
David Fincher’ın yönettiği Fight Club, içeriğinde yer alan aşırı şiddet ve sistem karşıtı mesajları nedeniyle bazı ülkelerde yasaklandı. Çin, 2022 yılında filmin final sahnesini sansürleyerek gösterime soktu. Ancak, Fight Club yıllar içinde kült bir yapım haline geldi ve günümüzde sinema dünyasının en ikonik filmlerinden biri olarak görülüyor.