İstem dışı takıntılar tedavi edilebilir
Psikolog Ayla Şimşek istem dışı gelişen takıntıları TV9 ekranlarında yayınlanan Terapistin programında, gündeme taşıdı.
Aklın kısır döngüsü olan obsesif kompulsif bozuklukların tedavi edilebildiğini söyleyen Şimşek, “Her şeyin mükemmel hizalı ve simetrik olması gerektiğini düşünme ve onları düzeltmek istenmesi, hastalık kapma korkusuyla kirli yüzeylere dokunamama gibi durumlar bunlardan bazıları” dedi.
Obsesif-kompulsif bozukluk, kişinin istem dışı, rahatsız edici ve takıntılı düşüncelerin günlük hayatı olumsuz olarak etkileyecek düzeye gelmesi sonucunda ortaya çıkan bir ruhsal rahatsızlıktır. Obsesyon, bireyin kontrol edemediği, istem dışı gelişen düşüncelerdir. Kompulsiyon ise bu yineleyici düşüncelerden kurtulmak için tekrarlayan davranışların bilinçsizce yapılmasıdır. Kişi takıntılarının mantık dışı olduğunu bilir ancak bunun önüne geçemez. OKB, kişinin günlük hayatını oldukça zorlaştırır ve tedavi edilmezse ciddi sonuçları olabilir. Genel belirtileri aklı kurcalayan düşünceler, kendine veya başkalarına zarar verme düşüncesi, simetri sorunu, kirli yüzeylere dokunamama, sürekli kontrol etme ihtiyacıdır.
OKB’de Kesin Tedavi Mümkün Mü?
Obsesif kompulsif bozukluk tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Tedavi için ilaç kullanımı ve bilişsel davranışçı psikoterapinin en etkili yöntemler olduğu kanıtlanmıştır. Bilişsel davranışçı terapi tek başına da kullanılabilir ama bazı süreçlerde ilaç desteğine de ihtiyaç duyulabilir. Davranışçı terapide, hastaya kaygı ve endişe veren düşünceler üzerine odaklanılmaktadır. Amaç hastanın üzerindeki sorumluluk algısını en aza indirmek ve işlevsiz düşünceleri daha gerçek düşüncelerle değiştirmektir.
OKB ile Günlük Sınırlı Yaşam
OKB’li biri güne zihninde oluşan birçok olumsuz ve kaygı yaratan düşünceler ile uyanır. Kişinin günü bu takıntılı düşünceler ve tekrarlanan davranışlar etrafında şekillenir. Temizlik, kontrol takıntısı veya doğru yapma kaygısı gün boyunca devam eder ve günün önemli bir kısmını bu tekrar eden davranışlara ayırmak zorunda kalır. Kişi onun için her şeyin mükemmel olduğuna ikna olana kadar aynı davranışı yapmaya devam eder. Bu davranış tekrarları kişi için oldukça zaman kaybı yaratır ve günü verimsiz geçirmesine, yaşam kalitesinin düşmesine neden olur.
OKB’li Biriyle Doğru İletişim
OKB’li bireylerle iletişim kurarken en önemli noktalar destekleyici ve anlamaya çalışan bir yaklaşım sergilenmeli. Empati kurmak son derece önemli. “Bunu neden yapıyorsun?” gibi cümleler kurmak yerine karşı tarafa destekleyen, yargılamayan “Seni anlıyorum” tarzı cümleler çok daha faydalı olacaktır. Unutmayın ki bu bir hastalık.
En yaygın örnekler:
• Bulaşma korkusu: Mikroplar, kirli yüzeylere dokunamama, hastalık kapma korkusu.
• Zarar verme korkusu: Kendine veya başkalarına istemeden zarar verme düşüncesi.
• Düzen ve simetri takıntısı: Her şeyin mükemmel hizalı ve simetrik olması gerektiğini düşünme.
• Ahlaki ve dini obsesyonlar: Kişinin takıntılarına karşı aşırı derecede takıntılı olması. (Kötü bir insan olmaktan korkmak gibi.)
• Cinsel obsesyonlar: İstenmeyen ve rahatsız edici cinsel düşünce ve dürtüler.
• Şüphe obsesyonu: Bir şeyleri eksik veya yanlış yapma korkusu, sürekli kontrol etme ihtiyacı.
