Kuru incirde ihracat artışı ve geri dönen ürünler
Kuru incir üreticileri ve ihracatçıları, gıda güvenliği ve kalite kontrol konusunda büyük çaba sarf ederken, dünya genelindeki artan talep ve ihracat başarıları, sektörün gelişmesine katkı sağlıyor.
Türkiye'nin prestijli ihracat ürünlerinden biri olan kuru incir, 2024/25 sezonunda önemli bir başarıya imza atarak dolar bazında yüzde 37 değer kazandı. Kuru incir ihracatında, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31'lik bir artış yaşandı ve 4 aylık dönemde ihracat 148 milyon dolardan 194 milyon dolara yükseldi.
Ancak, kuru incir ihracatındaki artışa paralel olarak yurt dışından geri gönderilen ürünler de arttı. Bu ürünler, gıda güvenliği kriterlerine uymadığı için sınırda test edilerek iç pazara sunulmak üzere yeniden değerlendirilmiştir.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, kuru incirdeki aflatoksin (zehirli mantar ürünü) oluşumunun, iklim koşulları ve doğada bulunan saprofit mantarlardan kaynaklandığını belirtti. Üretim dönemindeki olumsuz hava koşulları nedeniyle aflatoksin oranı, her yıl yüzde 0,5 ila yüzde 1,5 arasında değişmektedir. Türkiye, bu konuda büyük bir mücadele veriyor ve “Aflatoksinli Kuru İncirlerin Bertarafı Projesi”ni 25 yıldır sürdürüyor.
Bu projeyle, lazer ayıklama makineleri ve özel karanlık odalarda incirler yeniden seçilip ayıklanıyor ve aflatoksinli ürünler piyasaya sürülmeden toplanarak biyogaz tesislerinde enerjiye dönüştürülüyor. Ancak, bu sürecin yaklaşık 5 milyon dolar yıllık bir maddi yük getirdiği belirtiliyor.
İhracattan Geri Dönen Ürünler İçin Sınır Kontrolü
Yurtdışına gönderilen kuru incirlerin geri dönmesi durumunda, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ürünler antrepo alınıp numune alınarak analiz ediliyor. Analiz sonucu uygun bulunan partiler yurda kabul ediliyor, ancak limitlerin üstünde çıkan partiler elleçlenerek kontrol ediliyor ve uygun olmayan ürünler imha ediliyor.
