Marteniçkan'ın hikayesi nedir?
Marteniçka (Martenița), Balkanlar'da özellikle Bulgaristan, Kuzey Makedonya, Romanya ve bazı Trakya bölgelerinde kutlanan bir bahar geleneğidir.
Her yıl 1 Mart’ta kırmızı ve beyaz iplerden yapılan bileklikler veya süsler takılarak sağlık, bereket ve şans getireceğine inanılır. Marteniçka geleneği, Bulgar mitolojisine dayanan çeşitli efsanelerle açıklanır. En yaygın anlatıya göre, Bulgar hanedanının kurucusu olarak kabul edilen Han Asparuh’un kız kardeşi Huba, esaretten kaçarken abisine haber göndermek için beyaz bir güvercin yollar. Ancak düşmanlar, kuşu okla yaralar ve güvercinin tüylerine kan bulaşır. Asparuh, kız kardeşinin yaşadığını anlayınca büyük bir sevinç yaşar. Bu olaydan esinlenerek, beyaz renk saflığı ve yeni başlangıçları, kırmızı renk ise yaşamı ve gücü simgeler.
Bir başka efsaneye göre, bu gelenek Pagan dönemlere kadar uzanır. Baba Marta (Marta Nine) isimli mitolojik bir figür, baharın gelişini temsil eder. İnsanlar, Baba Marta’nın neşeli olmasını sağlamak ve kışı geride bırakmak için Marteniçka takar.
Marteniçka Nasıl Kullanılır?
1. 1 Mart’ta bileğe, giysilere veya ağaç dallarına Marteniçka bağlanır.
2. Marteniçka, ilk bahar çiçekleri açtığında veya ilk leylek görüldüğünde çıkarılır ve bir ağaca asılır ya da suya bırakılır.
3. Bu ritüelin sağlık, bereket ve iyi şans getirdiğine inanılır.
Bugün Marteniçka, Bulgaristan ve çevre ülkelerde UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne girmiş bir gelenek olarak yaşatılmaya devam etmektedir.