Şaka mı, Zorbalık mı? Psikolog Bulut'tan Ebeveynler İçin Rehber
Uzman Klinik Psikolog Mehmet Ali Bulut, akran zorbalığı konusunda önemli bilgiler verdi.
TV9 İzmir ekranlarında yayınlanan “Hüseyin Ceyberi ile Yeniden Doğuş” programına konuk olan Uzman Klinik Psikolog Mehmet Ali Bulut, akran zorbalığı konusunda önemli bilgiler verdi. Bulut, zorbalığın genellikle fiziksel bir şiddet olarak algılandığını ancak farklı türleri olduğunu vurguladı.
Akran Zorbalığı Nedir?
Psikolog Bulut, akran zorbalığının sadece fiziksel zararlarla sınırlı olmadığını, sözel, sosyal ve psikolojik yönlerinin de bulunduğunu belirtti. “Aileler genelde zorbalığı, çocuklarının yüzünde yara veya morluklar görmeleriyle fark ederler. Ancak akran zorbalığı, çocuğun gruplardan dışlanması, lakap takılması veya sosyal izolasyona uğraması gibi daha az görünür şekillerde de ortaya çıkar,” dedi.
Zorbalık ve Şaka Arasındaki Fark
Şaka ile zorbalık arasındaki farkı açıklayan Bulut, “Şaka, her iki tarafın da keyif aldığı bir durumdur. Ancak zorbalık, bir kişinin istemediği halde sürekli aynı davranışlara maruz kalmasıdır. Bu farkın anlaşılması oldukça önemli,” ifadelerini kullandı.
Çocuklarda Zorbalık Belirtileri
Bulut, zorbalığa uğrayan çocuklarda gözlemlenebilecek değişikliklere de dikkat çekti:
• Okula gitmek istememe
• Arkadaş ilişkilerinde sorunlar
• Fiziksel objelerde sıkça zarar görme
• Öfke veya içe kapanma gibi davranış değişiklikleri
Anne ve babaların çocuklarını gözlemleyerek, okul veya sosyal çevredeki zorbalığı fark edebileceğini belirten Bulut, “Çocuk okula gitmek istemediğini söylüyorsa, arkadaşlarından uzak duruyorsa ya da eşyaları sürekli hasar görmüş şekilde eve geliyorsa, bunlar önemli sinyallerdir,” diye konuştu.
Zorbalığın Sosyolojik ve Psikolojik Boyutu
Bulut, zorbalığın yalnızca mağdur üzerinde değil, zorba üzerinde de ciddi etkileri olduğunu belirtti. Bulut, “Zorbalık yapan çocuklar genellikle kendilerini değersiz hissettikleri ya da sosyal çevrelerinde ilgi aradıkları için bu davranışları sergiler. Ancak bu durum ilerleyen yaşlarda daha ciddi sorunlara yol açabilir. Araştırmalar, genç yaşta zorba olan bireylerin %70’inin ileride suçlu davranışlara yöneldiğini gösteriyor.” ifadelerinde bulundu.
Ailelere Tavsiyeler
Psikolog Bulut, ailelerin hem kurbanı hem de zorbayı fark edebilmesi ve doğru şekilde müdahale etmesi gerektiğini söyledi:
• Çocuğun duygusal ihtiyaçlarına kulak verin.
• Eleştiri yerine destekleyici ve rehber bir yaklaşım benimseyin.
• Çatışmalarda çocuğunuza kendini ifade etme fırsatı tanıyın.
• Empati, öz saygı ve özgüven geliştiren aktiviteler planlayın.
Bulut, “Çocuğunuzu fanusta büyütmeyin. Hayatın gerçeklerini deneyimlemelerine olanak tanıyın. Böylece güçlü bir karakter ve problem çözme becerisi geliştirebilirler,” diyerek sözlerini noktaladı.
