Türkiye'nin deprem karnesi: Bursa ve Ankara için kritik uyarılar

Marmara Bölgesi'nde biriken gerilime dikkat çeken Özmen, İstanbul'da 7 ve üzeri büyüklükte bir depremin olabileceğini ifade etti. Ayrıca Bursa'da uzun süredir büyük bir deprem yaşanmadığını belirterek bu durumun tehlikeyi artırdığına dikkat çekti. Ankara için ise sanılanın aksine deprem bakımından riskin yüksek olduğunu vurguladı.

Doç. Dr. Bülent Özmen, Türkiye'de deprem olasılığı yüksek şehirleri açıkladı. Marmara Bölgesi'nde biriken gerilime dikkat çeken Özmen, İstanbul'da 7 ve üzeri büyüklükte bir depremin olasılığının yüksek olduğunu vurguladı. Bursa'da uzun süredir büyük deprem yaşanmadığını belirten Özmen, Ankara'nın da sanılandan daha fazla deprem riski taşıdığını ifade etti.

Türkiye'nin Deprem Açısından En Tehlikeli Bölgeleri

Özmen, Türkiye'nin en tehlikeli iki deprem bölgesini "Kuzey Anadolu Fayı'nın Marmara Denizinden geçip Ege Denizine doğru uzanan kısmı" ve "Erzincan'dan Bingöl'e kadar uzanan Yedisu segmenti" olarak açıkladı. Türkiye'nin her noktasının deprem tehdidi altında olduğuna dikkat çeken Özmen, Bursa ve Ankara konusunda kritik uyarılarda bulundu. Bursa'da yıllardır büyük bir deprem yaşanmamasının tehlikeyi artırdığına işaret ederken, Ankara'nın da deprem bakımından güvenli bir şehir olmadığına dikkat çekti.

Türkiye'de Kaç Diri Fay Hattı Var?

Türkiye'de her yıl 1-7 Mart tarihleri arasında Deprem Haftası kapsamında ülkenin deprem gerçeği gündeme getiriliyor. Sputnik Türkiye'ye konuşan Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Özmen, Türkiye'de bine yakın fay hattı olduğunu belirtti:

"MTA, 2012 yılında diri fay haritasını yayınladı. Bu haritadan sonra yalnızca 6 Şubat depremlerinin kırdığı fay hatları güncellendi, ancak genel bir revizyon yapılmadı. Diri faylarla ilgili çalışmalar MTA, AFAD ve üniversiteler tarafından sürekli sürdürülüyor. Yeni faylar keşfedilmiş durumda. 1992'de MTA'nın yayımladığı ilk haritada 135 diri fay bulunuyordu, 2012'de bu sayı 500'ün üzerine çıktı. Bugün ise bine yakın diri fay bulunduğu tahmin ediliyor ve ilerleyen yıllarda bu sayının artması bekleniyor."

Evimin Altından Fay Geçiyor mu?

Türkiye genelinde pek çok fay hattı bulunuyor. Vatandaşlar, AFAD'ın deprem tehlike haritası üzerinden e-Devlet şifreleriyle giriş yaparak, yaşadıkları bölgenin bir fay hattına ne kadar yakın olduğunu öğrenebilirler. Ancak bu haritaların genel bilgi amaçlı olduğu, evin tam olarak bir fay hattı üzerinde olup olmadığını belirlemek için daha detaylı haritalara ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.

Deprem konusunda tehlike ve risk kavramlarının sıklıkla karıştırıldığını vurgulayan Doç. Dr. Özmen, bu iki kavramı şu şekilde açıkladı:
"Deprem tehlikesi, olası bir depremin gerçekleşme olasılığıdır. Risk ise bu depremin neden olacağı hasar ve kayıpları ifade eder. Yani tehlike, depremin olma ihtimalini; risk ise depremin yaratacağı sonuçları tanımlar."

Türkiye'de En Tehlikeli Deprem Bölgeleri

Özmen, Kuzey Anadolu Fayı'nın Marmara Denizi'nden Ege Denizine doğru uzanan kısmına dikkat çekerek şunları söyledi:
"Kuzey Anadolu Fayı'nın Erzincan'dan Marmara Denizi'ne kadar olan kısmı büyük ölçüde kırılmış durumda, ancak Marmara Denizi'nin içinde ve doğusundaki bölge sismik boşluk olarak görülüyor. Bu da burada büyük bir deprem olasılığını artırıyor. Özellikle Gemlik Körfezi'nde kırılmayı bekleyen faylar bulunuyor. Çanakkale ve Ege Denizi'nde de büyük depremler bekleniyor."

Bursa'da Büyük Deprem Riski

Bursa'da uzun yıllardır büyük ölçekli bir deprem yaşanmadığını vurgulayan Özmen, yeni keşfedilen diri fayların da bölgedeki tehlikeyi artırdığını belirtti. Olası İstanbul depremiyle ilgili konuşan Özmen, "1766 yılında İstanbul'da büyük bir deprem oldu. 258 yıldır bu bölgede büyük bir deprem yaşanmadı, bu nedenle büyük bir gerilim birikti. Eğer yeterli önlem alınmazsa, 6 Şubat depremlerinde yaşanan can ve mal kaybının 4-5 katı büyüklüğünde bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz" dedi.

Özmen, İstanbul'da 7'den büyük bir depremin olasılığının oldukça yüksek olduğunu belirtti. İstanbul'un batısında yer alan Kumburgaz ve Adalar segmentlerinin büyük deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu ifade etti.

Ankara'da Deprem Olur mu?

Genellikle deprem riskinin düşük olduğu düşünülen Ankara ile ilgili de önemli uyarılarda bulunan Özmen, kentin 7’den büyük deprem üretme potansiyeline sahip faylara yakın olduğunu belirtti: "Ankara'nın hemen altından büyük bir fay hattı geçmiyor. Ancak 60-70 km uzaklıktaki Kuzey Anadolu Fayı, Ezinepazar-Sungurlu Fayı, Tuz Gölü Fayı ve Eskişehir Fay Zonu gibi faylar, 7’nin üzerinde deprem üretme potansiyeline sahip. Tıpkı 2020’de İzmir’de yaşanan depremin İzmir merkezinden 75 km uzakta gerçekleşmesi gibi, Ankara da çevresindeki faylardan etkilenebilir."

Özmen, Türkiye'de "tamamen güvenli" bir bölgenin olmadığını belirterek, "Rize'de bile daha önce hiç görülmeyen bir yerde 4.7 büyüklüğünde bir deprem yaşandı. Bu da gösteriyor ki, Türkiye'nin tamamı deprem riski altında" dedi.

İzmir'e Tsunami Tehlikesi Var mı?

Ege Bölgesi'nde artan depremler nedeniyle tsunami endişesi de gündeme geldi. Özmen, tsunami riskinin düşük olduğunu ancak olası bir büyük depremde kıyıya 100-150 metre kadar içeri girebilecek maksimum 1.5 metre yüksekliğinde dalgaların oluşabileceğini ifade etti. AFAD’ın tsunami sirenleri ile erken uyarı sistemi geliştirdiğini belirten Özmen, tsunami tehlikesinin büyük ölçekli olmadığını vurguladı.